การเล่นเลโก้ เพิ่มทักษะการคิดและการแก้ไขปัญหา

การเล่นเลโก้ Lego หรือตัวต่อ ของเล่นเพื่อการศึกษาที่จะช่วยเสริมสร้างความคิดสร้างสรรค์ พัฒนาการเรียนรู้ให้แก่เด็กๆ โดยเลโก้จะมีธีมให้เลือกเล่น มีตัวต่อหลากหลายขนาด สามารถออกแบบได้เองว่าจะต่อเป็นอะไร ช่วยให้เสริมจินตนาการ ช่วยให้เด็กไม่เบื่อง่าย และมีประโยชน์จากการเล่นเลโก้มากมาย

การเล่นเลโก้ มีให้เลือกหลายชนิด

การเล่นเลโก้ มีหลายธีมให้เลือกไม่ว่าจะเป็น ธีม Classic, City, Creator, Creator Expert, Castle, Movie และ  Architecture ซึ่งสามารถเลือกซื้อได้ตามใจชอบ และความถนัดของแต่ละคนเลย ถ้าลูกยังเด็กอยู่อยากเล่นอะไรไม่ซับซ้อน แนะนำให้ซื้อแบบ Classic แต่ถ้าโตขึ้นมาหน่อยแนะนำเป็นธีมอื่นๆ เช่น City ที่เน้นต่อพวกการคมนาคม สถานี ร้านค้าต่างๆ หรือจะเป็น Movie ภาพยนตร์ขวัญใจเด็กๆ อย่าง Batman Marvel DC หรือ Architecture ที่เน้นต่อพวกโครงสร้างโดยเฉพาะ ซึ่งจะต่อยากขึ้นมาอีกนิด เพราะจะเป็นเรื่องการคิดคำนวณ การคิดที่ละเอียด ซับซ้อนได้ดีมากขึ้น และเวลาที่ต่อเลโก้จะช่วยเสริมสร้างสุนทรียศาสตร์ให้มากขึ้นด้วย การเล่นเลโก้ทำให้เด็กๆ ตื่นตาตื่นใจอยู่เสมอจนไม่รู้สึกเบื่อ

การเตรียมตัวเล่นเลโก้

• ให้ลูกทำความรู้จักกับตัวต่อเลโก้

แน่นอนว่าเด็กๆ โตมาแล้วอาจจะยังไม่รู้จักเลโก้ ดังนั้นพ่อแม่จึงควรหาสื่อที่เข้าถึงง่ายที่สุดอย่าง The Lego Movie มาให้ลูกๆ ดูก่อน พร้อมกับอธิบายว่าเลโก้คืออะไร การเล่นเลโก้ได้ประโยชน์อย่างไรบ้าง จะช่วยให้ลูกเห็นภาพของเลโก้มากขึ้น

• พาลูกไปแผนกของเล่นเด็ก

หลังจากให้ลูกดูการเล่นเลโก้แล้ว แนะนำให้คุณพ่อ คุณแม่พาลูกไปแผนกเลโก้ ทางที่ดีควรเลือกสาขาที่มีโต๊ะเล็กๆ สำหรับให้เด็ก 3 – 4 คนมานั่งต่อเลโก้ด้วยกัน จะช่วยเพิ่มบรรยากาศความสนุกสนานในการเล่นให้ลูก และจะช่วยให้เด็กคิดว่าการต่อเลโก้ไม่ใช่เรื่องยาก แต่เป็นเรื่องของ การจินตนาการว่าจะต่อเป็นอะไรดี หรือความท้าทายที่จะต่อให้เสร็จมากกว่า

• เลือกซื้อเลโก้ที่เหมาะกับช่วงอายุของลูก

ถ้าพ่อแม่ท่านไหนมีลูกที่อายุอยู่ในช่วง 4 – 5 ขวบ แนะนำว่าให้ซื้อ Lego Classic มาให้เล่นก่อน แต่ถ้าลูกอายุมากกว่า 5 ขวบ แนะนำให้ซื้อเลโก้ตามความสนใจของลูกได้เลย และอย่าลืมซื้อเพลทเลโก้มาด้วย เพื่อใช้เป็นฐานในการเล่นเลโก้

• หามุมเล่นในบ้าน

การเล่นเลโก้ต้องใช้ความคิด ความละเอียดค่อนข้างสูง พ่อแม่จึงควรหามุมสงบๆ ในบ้านสำหรับให้ลูกต่อเลโก้ เพื่อให้เขาได้มีสมาธิจดจ่ออยู่กับตัวต่อ

• ถามความรู้สึกของลูกตอนเล่นเลโก้

พ่อแม่ควรเข้าไปชวนลูกคุยในการเล่นเลโก้บ้าง เช่น วันนี้ลูกต่อเลโก้เป็นรูปอะไร กำลังสร้างเมืองอะไรอยู่ มีตรงไหนที่ต่อไม่ได้บ้างไหม ชอบหรือไม่ชอบอย่างไรบ้าง ถ้าเห็นท่าทีว่าลูกดูมีความสุขกับสิ่งที่ทำก็ให้เขาทำต่อไป แต่ถ้าเห็นว่าลูกเครียดที่ต่อไม่ได้เสียทีพ่อแม่ก็ควรจะเข้าไปช่วยหรือให้ลูกหยุดเล่นก่อนเพื่อไม่ให้เป็นการกดดันจนเกินไปนั่นเอง

เล่นเลโก้เพิ่มทักษะการคิดและแก้ไขปัญหา

เมื่อการเล่นเลโก้มีโอกาสได้ฝึกแก้ไขปัญหา ได้ลองค้นหาว่าตัวต่อชิ้นใดที่เหมาะสำหรับการสร้างสิ่งที่ต้องการ ในกระบวนการนี้ได้ลองผิดลองถูก จนกว่าจะพบว่าชิ้นส่วนไหนเหมาะสมที่สุด

• ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์

การเล่นเลโก้จะเกิดความคิดสร้างสรรค์จัดว่าเป็นประโยชน์ที่เห็นได้อย่างชัดเจน เพราะสามารถวัดความสร้างสรรค์ได้จากตัวต่อที่ประกอบขึ้นมาว่าดูน่าสนใจแปลกใหม่เพียงใด ที่เป็นเช่นนี้เพราะว่าการเล่นเลโก้สร้างสรรค์สิ่งที่เกิดขึ้นในหัวได้ง่าย และเมื่อสามารถสร้างได้สิ่งหนึ่งแล้วก็จะเป็นแรงผลักดันให้สร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ มากขึ้น และด้วยลักษณะธรรมชาติของตัวต่อที่ไม่ได้จำกัดลักษณะการเล่นอย่างแน่นอนตายตัว การฟูมฟักจินตนาการจึงเกิดขึ้นไม่สิ้นสุด

ชนิดความสร้างสรรค์ที่จะได้จากการเล่นเลโก้มี 3 ชนิดด้วยกัน ชนิดแรกนั่นคือ ความสร้างสรรค์เชิงผสม ที่หมายถึงว่าเป็นความสร้างสรรค์ที่ได้จากการลองผสมสิ่งต่างๆ ที่มีอยู่แล้วเข้าด้วยกัน ซึ่งดูเหมือนจะผสมเข้ากันไม่ได้ แต่ก็สามารถนำมาผสมเชื่อมร้อยกันได้อย่างน่าสนใจ ชนิดที่สองคือ ความสร้างสรรค์เชิงค้นพบ หมายความว่าความสร้างสรรค์ที่เกิดขึ้นนั้นเกิดมาจากการที่ประกอบตัวต่อจนได้สิ่งใหม่ขึ้นมา ซึ่งดูแตกต่างไปจากเดิม และชนิดสุดท้าย คือ ความสร้างสรรค์เชิงเปลี่ยนแปลง เป็นความสร้างสรรค์ที่เกิดจาก เมื่อประกอบตัวต่อขึ้นมาเป็นอะไรบางอย่าง และสามารถส่งผลกับตัวเองให้สะท้อนมองโลกรอบข้างเปลี่ยนไป

• เพิ่มทักษะกลไกการเคลื่อนไหว

นักประสาทวิทยาเคยค้นพบว่าสัดส่วนของสมองที่ทำงานควบคุมการเคลื่อนไหวของร่ายกายมีความสัมพันธ์กับการใช้มือ – หมายความว่า ยิ่งใช้มือมาก ก็จะทำให้สมองส่วนใหญ่ขึ้น การฝึกใช้มือแบบลองผิดลองถูกเพื่อต่อตัวต่อขนาดและรูปร่างต่างๆ จึงเป็นการกระตุ้นให้กล้ามเนื้อได้เคลื่อนไหวและสมองได้ฝึกทำงาน นิ้วมือและอวัยวะส่วนต่างๆ จะได้ฝึกการประสานงานอย่างมีประสิทธิภาพ

ผลจากการเล่นบ่อยๆ จึงมีประโยชน์ให้เราเป็นคนที่ใช้กล้ามเนื้อได้อย่างคล่องแคล่วและแม่นยำ รวมถึงการทำงานของสมองก็ประสานงานได้อย่างดี สิ่งเหล่านี้จะทำให้เป็นคนที่ทำงานประเภท craft ต่างๆ ได้ดีขึ้น

• เสริมความมั่นใจ

เชื่อหรือไม่ว่า สำนักงานข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ หรือ UNHCR ได้ร่วมมือกับมูลนิธิเลโก้ ใช้ตัวต่อเลโก้ในการช่วยเหลือให้ผู้ลี้ภัยที่เป็นเด็กชาวซีเรียรื้อฟื้นความมั่นใจ เด็กๆ เหล่านี้จะได้รับโจทย์ให้ต้องสร้างหอคอยเลโก้ที่แข็งแรงและสูง พวกเขาจะถูกฝึกให้จับกลุ่มกับเพื่อนเพื่อสร้างหอคอย และรู้จักแก้ปัญหาเพื่อเป็นการเสริมสร้างความมั่นใจ

เมื่อสร้างตึกเสร็จแล้ว จะมีนั่งจับกลุ่มคุยเพื่อพูดถึงผลงานที่พวกเขาร่วมสร้างกันมา เจ้าหน้าที่จะให้เด็กแต่ละคนพูดถึงคุณลักษณะด้านบวกของเพื่อนในทีมหลังจากที่ทำงานด้วยกันมา ความรู้สึกภูมิใจที่สามารถสร้างตึกเลโก้เสร็จได้ส่งเสริมให้คนสร้างมีความมั่นใจและเกิดความภาคภูมิในตัวเอง และถ้าได้มีโอกาสได้ร่วมเล่นตัวต่อกับเพื่อนก็จะได้ฝึกทักษะการทำงานเป็นทีมมากขึ้น ส่งผลให้ผู้เล่นเกิดความภูมิใจร่วมกัน และรู้จักการให้เกียรติและเห็นค่าผู้อื่น

การเล่นเลโก้แบบรวมทีมแบบนี้ไม่ได้จำกัดการเล่นเฉพาะเด็กเท่านั้น ผู้ใหญ่อย่างเราๆ ก็สามารถร่วมการเล่นเลโก้เป็นทีมได้ด้วยเช่นกัน ผู้เชี่ยวชาญเคยทดลองให้ผู้ใหญ่ในที่ทำงานจับกลุ่มกันเล่นเลโก้ โดยให้โจทย์ให้สร้างบ้านขึ้นมาหนึ่งหลัง โดยให้เวลาครึ่งชั่วโมง หลังจากที่จัดกิจกรรมนี้หลายๆ ครั้ง ปรากฎว่าบรรยากาศการทำงานในออฟฟิศนั้นดีขึ้น ส่วนหนึ่งเพราะทุกคนต่างเชื่อมั่นและให้เกียรติแก่กัน ผลิตภาพในการทำงานก็เพิ่มขึ้นตามลำดับด้วย

ข้อดีจากการเล่นเลโก้

• การคิดวางแผนและการคิดนอกกรอบ

การเล่นเลโก้มีชิ้นส่วนมีหลายรูปแบบ ในระหว่างการต่อเลโก้ เด็กๆ จะได้คิดวางแผนว่าจะนำชิ่นไหนไปวางตรงไหน เป็นการสร้างเป้าหมายให้ตัวเอง และยังต่อได้หลายแบบไม่จำกัดทำได้ไม่ซ้ำ

• พัฒนาการสื่อสารและการทำกิจกรรมร่วมกับผู้อื่น

เด็กๆ ได้เล่าเรื่องราวและแสดงจินตนาการออกมาในระหว่างการต่อ หรือหลังต่อเสร็จ เป็นการระบายความในใจ เพื่อลดความเครียดของเด็กๆ หากได้ต่อกันเป็นกลุ่มหรือกับเพื่อนๆ ยังได้ฝึกการแบ่งหน้าที่และการทำกิจกรรมร่วมกับผู้อื่นอีกด้วย

• สร้างสมาธิและความคิดสร้างสรรค์

การเล่นเลโก้ต่อชิ้นส่วนที่เป็นรูปทรงอิสระ เด็กๆ จะได้แสดงความคิดและปลดปล่อยจินตนาการได้อย่างเต็มที่ จากการเลือกสีสัน และชิ้นส่วนบล็อคที่ไม่เหมือนกันมาประกอบกัน

• พัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กและการประสานของมือกับสายตา

เด็กๆ วัย 2-6 ขวบ เป็นวัยที่เหมาะสมที่ควรส่งเสริมการใช้นิ้วมือเพื่อหยิบจับ อีกทั้งการทำงานของมือร่วมกับสายตานั้น จะทำให้สมองได้เกิดการพัฒนาไปด้วย

• ภาคภูมิใจและเห็นคุณค่าในตัวเอง

นอกจากความสนุกที่ได้รับจากการเล่นเลโก้ การต่อชิ้นส่วนแต่ละชิ้นเด็กๆ จะต้องมีการแก้ปัญหาและใช้สมาธิ เมื่อเด็กๆ ได้เห็นผลงานของตนเองจะเกิดความภาคภูมิใจในผลงานของตัวเอง

ประโยชน์ของเลโก้

• พัฒนาการด้านร่างกาย

สำหรับเด็กเล็ก เด็กสามารถใช้การเล่นเลโก้ (และของเล่นอื่นๆ) เพื่อให้ร่างกาย (motor skills) เกิดพัฒนาการด้านนิ้วมือ ในการหยิบจับสิ่งของ เลโก้มีผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสำหรับเด็กเล็ก คือ DUPLO แต่ราคาค่อนข้างสูง และชิ้นมีน้อย เพราะเลโก้ออกแบบด้วยการคำนึงถึงความปลอดภัย มีการใช้พลาสติกอย่างดี และสีที่ปลอดภัย นอกจากนี้ DUPLO ที่มีชิ้นส่วนขนาดใหญ่ ก็เพื่อป้องกันไม่ให้เด็กกลืนชิ้นส่วนเข้าไปโดยอุบัติเหตุ แต่ด้วยความที่ DUPLO ชิ้นใหญ่ ผู้ปกครองก็อาจจะวิตกอีกว่า จะเล่นไม่ได้นาน สำหรับ DUPLO นั้น ถูกออกแบบให้ต่อเข้ากับเลโก้ System (ที่เป็นชิ้นเล็ก) ได้

• พัฒนาการด้านการมีสมาธิและให้มีอารมณ์เย็นขึ้น

การเล่นเลโก้จะต้องต่อตามแบบ จะข้ามขั้นตอนไม่ได้ การต่อข้ามขั้นอาจทำให้ไม่ได้ผลลัพธ์ตามต้องการ ดังนั้นเด็กจะต้องต่อตามแบบที่ละหน้าไปเรื่อยจนกว่าจะจบกระบวนการ ถ้าเด็กเริ่มต้นอย่าให้ต่อชุดใหญ่ๆ ควรเริ่มต่อจากชุดเล็กๆ ไปก่อน เพื่อจะได้ให้เริ่มฝึกสมาธิและเพิ่มขึ้นทีละน้อย การให้เด็กเริ่มต่อชุดใหญ่ในครั้งแรกๆ อาจทำให้เด็กหมดกำลังใจได้อย่างรวดเร็ว และรู้จักให้เกิดความใจเย็น ละเอียดถี่ถ้วนไปในตัว

• พัฒนาการด้านความคิดสร้างสรรค์

หลังจากเด็กต่อตามแบบได้ระยะหนึ่ง เด็กอาจอยากต่อแบบอื่นที่เลโก้ไม่มีก็สามารถนำเอาเลโก้มาแกะออกแล้วต่อกลับเข้าไปใหม่ได้ (ซึ่งถ้าเป็นของเล่นประเภทอื่นๆ อาจจะทำในลักษณะดังกล่าวได้ลำบาก) เมื่อเด็กต่อออกมาเป็นอะไร ผู้ปกครองต้องคอยสอบถามว่าต่อเป็นอะไร การชมเชยในผลงานของเด็กจะทำให้เด็กเกิดความเชื่อมั่น และทำผลงานอื่นๆ ได้เพิ่มขึ้น นอกจากนี้การช่วยเสนอแนะไอเดีย ยังอาจช่วยให้เด็กมองเห็นความคิดผู้อื่น และยอมรับในความคิดเห็นของผู้อื่นอีกด้วย แต่สิ่งเหล่านี้จะเกิดได้ผู้ปกครองจะต้องใส่ใจให้ความสนใจในการเล่นเลโก้ (และของเล่นอื่นๆ) ไม่ใช่พอซื้อให้แล้วก็ให้เด็กเล่นอยู่เพียงลำพัง

• พัฒนาการในการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า

รู้จักการดัดแปลง เลโก้ไม่ได้ผลิตชิ้นส่วนออกมาเพื่อรองรับการต่อชิ้นงานในทุกรูปแบบ ดังนั้นบางครั้งเด็กจะต้องต่อแล้วรู้จักใช้ชิ้นส่วนที่มีอยู่ และดัดแปลงเพื่อให้ได้ใช้งานที่ต้องการ

• พัฒนาด้านเครื่องยนต์กลไก

การเล่นเลโก้ซึ่งจะนำไปสู่การเรียนด้านวิศวกรรม เลโก้ในชุดของ Technic (จะเหมาะกับเด็กโตขึ้นมานิดหนึ่ง และมีประสบการณ์ในการต่อเลโก้มาพอสมควร) จะมีกลไกเพื่อให้เลโก้สามารถขยับชิ้นส่วนไปมาได้ เช่น ถ้าต้องการให้ปลาสามารถขยับปากหรือหาง ก็อาจจะนำชิ้นส่วนของ Technic เข้ามาประยุกต์ ก็ทำให้เด็กเรียนรู้กลไกด้านวิศวกรรมเบื้องต้นได้เป็นอย่างดี

• พัฒนาการด้านการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์

การเล่นเลโก้ในชุด Mindstorm จะเหมาะกับเด็กที่สนใจด้านการการพัฒนาโปรแกรมคอมพิวเตอร์ เพราะเลโก้ชุด Mindstorm เป็นการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์เพื่อจะสั่งชิ้นส่วนเลโก้ ซึ่งเด็กอาจจะต่อเป็นหุ่นยนต์ หรือไดโนเสาร์ให้ทำงานตามคำสั่งของเด็กได้ การเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ก็ไม่ยาก เพราะเลโก้ต้องการเน้นเรื่องของตรรกะ ความคิดมากกว่าเรื่องของ Syntax ของภาษา การเขียนโปรแกรมที่แตกต่างกัน จะทำให้เด็กเห็นผลลัพธ์ที่แสดงออกมาผ่านหุ่นยนต์ที่แตกต่างกันได้อย่างชัดเจน ไม่เหมือนกับการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ทั่วๆ ไป

นอกจากการเล่นเลโก้จะช่วยให้เด็กๆ ได้ฝึกความกล้าลองผิดลองถูกแล้ว ยังได้ฝึกความคิดสร้างสรรค์ เสริมสร้างจินตนาการ ฝึกการเคลื่อนไหวกล้ามเนื้อมือซึ่งมีผลต่อการพัฒนาสมอง การได้ต่อเล่นกับเพื่อน ๆ ซึ่งเปรียบเสมือนการจำลองการทำงานเป็นทีมต่อไปในอนาคต นอกจากนั้นยังได้เสริมความมั่นใจ และภูมิใจในตัวเองของลูกได้อย่างเต็มเปี่ยม เมื่อเห็นเลโก้ที่ต่อออกมาแล้วเป็นไปดั่งใจคิดอีกด้วย จะเห็นได้ว่าการเล่นตัวต่อไม่ได้ไร้สาระเสมอไป รีบไปหาเลโก้มาให้ลูกๆ เล่นกัน

เรื่องอื่นๆ ที่น่าสนใจเกี่ยวกับเด็ก

• ลูกทะเลาะกัน ทำอย่างไรดี
• โรคภูมิแพ้ สาเหตุ อาการ และวิธีการรักษา
• การใช้กรรไกร สำหรับเด็ก ช่วยฝึกสมาธิและกล้ามเนื้อมือได้ดี
• ลูกไม่ยอมอาบน้ำ ทำอย่างไรดี
• สอนลูกทำงานบ้าน เสริมพัฒนาการที่สำคัญ

ที่มาของบทความ

• https://www.the101.world
• https://www.starfishlabz.com
• https://www.momkiddy.com
• https://www.sinkadek.com 
• https://www.pexels.com/7662317
• https://www.pexels.com/1427370
• https://www.pexels.com/7156357

ติดตามอ่านเรื่องเกี่ยวกับเด็กได้ที่  wardellinger.com

สนับสนุนโดย  ufabet369